Bazylika Bożego Miłosierdzia w Krakowie jest miejscem wyjątkowym na mapie kościołów świata. Była już miejscem dwóch papieskich liturgii pod przewodnictwem św. Jana Pawła II oraz Benedykta XVI oraz posługi w konfesjonale Papieża Franciszka, beatyfikacji dwóch Sług Bożych Zofii Czeskiej i Małgorzaty Szewczyk. Odbywało się w niej wiele międzynarodowych kongresów, gromadzących rzesze wiernych z całego świata. Każdego miesiąca transmitowane są z niej Msze Święte przez Telewizję Polską, a codziennie przez TV Miłosierdzie. Na przestrzeni roku przybywa do niej ponad dwa miliony pielgrzymów.
projekt - wizualizacja organów w bazylice
Liturgia, która jest szczytem i źródłem życia Kościoła1 domaga się odpowiedniej przestrzeni i godnego niej zaplecza. Jednym z jej elementów jest muzyka, która jest jej integralną częścią2. Nie jest więc tylko dodatkiem i jak często potocznie nazywa się ją „oprawą” Mszy świętej ale jej ważnym komponentem. Najczęstszą formą obecności muzyki w polskich kościołach jest śpiew wiernych. Należy jednak pamiętać, że to tylko jedna z form jej obecności. Modlitwą całego kościoła jest też słuchanie muzyki sakralnej. Przypomina o tym Papież Benedykt XVI przemawiając do włoskiego Stowarzyszenia im. Św. Cecylii: „Chciałbym podkreślić, że aktywny udział całego Ludu Bożego w liturgii nie polega tylko na mówieniu, ale też na słuchaniu, na przyjmowaniu zmysłami i duchem Słowa, a to dotyczy również muzyki liturgicznej”
Spoiwem dla śpiewu wiernych w kościele oraz wykonawstwa muzyki instrumentalnej są od wieków organy piszczałkowe. W "Konstytucji o liturgii świętej" możemy przeczytać: Brzmienie organów ceremoniom kościelnym dodaje majestatu, a umysły wiernych porywa do Boga i spraw niebieskich. W trosce o piękno liturgii podjęto też decyzję o budowie organów piszczałkowych w Bazylice Bożego Miłosierdzia.
Organy te posiadają romantyczny charakter brzmienia. Prawa szafa (patrząc na chór) zawiera kompletny instrument w duchu francuskiego romantyzmu. Zawiera głosy I, II i III man. oraz większość pedału. Szafa lewa zawiera subtelne barwy orkiestrowe, głosy wysokociśnieniowe oraz dzwony rurowe. Instrument ten jako pierwszy w Polsce posiada nowoczesną, hallotronową trakturę gry.
Wnętrze to ze względu na swą funkcję domaga się dużej palety subtelnych barw sprzyjających kontemplacji, a także umożliwiających stworzenie w miarę komfortowych warunków do spowiedzi, która odbywa się równocześnie z liturgiami w tym sanktuarium. Instrument ten posiada jednak również potęgę i blask brzmienia niezbędny do napełnienia dźwiękiem bazyliki wypełnionej pięciotysięcznym tłumem wiernych podczas ważnych, czasem o charakterze międzynarodowym, uroczystości. Wyważona menzuracja i intonacja pozwala na swobodne korzystanie z wszystkich głosów instrumentu na co dzień. Rozmiar instrumentu dopasowany jest do kubatury wnętrza. Nie aspiruje on do wyścigu o największe czy też najbogatsze organy w Polsce. Dyspozycja pozwala na wykonawstwo literatury organowej wielu epok ale głównie ukierunkowana jest na użycie instrumentu w czasie liturgii. Pozwala stworzyć atmosferę i klimat charakteryzujący koloryt roku liturgicznego od kontemplacyjnego i pełnego skupienia Wielkiego Postu aż po radość Wielkanocy.
-------------------------------------------
[1] Konstytucja o liturgii Sacrosanctum concilium
[2] Instrukcja o muzyce w Świętej Liturgii Musicam Sacram
Dyspozycja organów przedstawia się następująco:
Manuał I |
Manuał II |
Manuał III |
Manuał IV |
Pedał |
|
Montre 16’ |
Principal 8’ |
Quintaton 16’ |
Salicional 16’ |
Soubbasse 32’ |
* Głos wysokociśnieniowy
Wykonawcą tego instrumentu jest najlepsza obecnie polska firma ZYCH z Wołomina, która zbudowała te organy wg koncepcji dra Krzysztofa Michałka, organisty Bazyliki Bożego Miłosierdzia w Krakowie.